Sprawa Tomasza Arabskiego dot. katastrofy smoleńskiej skończy się w Strasburgu?

W Sądzie Apelacyjnym w Warszawie został ogłoszony prawomocny wyrok w sprawie procesu byłego szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Tomasza Arabskiego oraz dwójki byłych urzędników KPRM, odpowiedzialnych za organizację lotu prezydenckiego do Smoleńska 10 kwietnia 2010 r.

11 grudnia w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie odbyła się rozprawa w sprawie organizacji lotu do Smoleńska 10 kwietnia 2010 r., który zakończył się śmiercią 96 osób, w tym pary prezydenckiej i wielu ważnych polityków, szefów instytucji państwowych, duchownych, przedstawicieli ministerstw, organizacji kombatanckich i społecznych oraz wojskowych, w tym dowódców wszystkich Sił Zbrojnych RP. Była to drugie już postępowanie apelacyjne wyroku pierwszej instancji, po kasacji pierwszego prawomocnego wyroku przez Sąd Najwyższy z uwagi na obecność w składzie orzekającym sędziego mianowanego do Sądu Apelacyjnego po reformie KRS z 2017 r.

Wyrok został ogłoszony 16 grudnia 2024 r. Po stwierdzeniu, że bliscy ofiar tragedii smoleńskiej nie mogą mieć status osób pokrzywdzonych, a zatem nie mają uprawnienia do występowania w charakterze oskarżycieli subsydiarnych, w ustnych motywach sąd w zasadzie stwierdził, że Kancelaria Prezesa Rady Ministrów i jego szef Tomasz Arabski mieli tylko i wyłącznie rolę koordynatora tego lotu. Choć do tej pory biegli podkreślali kluczową rolę koordynatora, tym razem sąd stwierdził, że jako koordynator lotu, KPRM miała jedynie rolę techniczną i nie posiadała kompetencji, aby odmówić lotu. Tomasz Arabski i urzędnicy KPRM nie mieli też, zdaniem sądu, żadnych podstaw, aby uważać, że lotnisko Smoleńsk-Północny nie zapewnia odpowiednich warunków bezpieczeństwa. Rola KPRM miała polegać tylko i wyłącznie na koordynowaniu lotów w taki sposób, aby nie było kolizji między zamówieniami na samoloty rządowe. Takiej kolizji 10 kwietnia 2010 r. nie było, a więc KPRM musiała „sporządzić zamówienie” na ten samolot. Sąd Apelacyjny stwierdził więc tym razem w nowym składzie, że szef KPRM nie miał kompetencji, aby prezydentowi RP ograniczyć dostęp do samolotu, o ile samolot był dostępny.

Dużą część trwającego prawie półtorej godziny ustnego motywowania wyroku zajęły wyjaśnienia sądu, mające dowieść, że wszystko wskazywało na to, iż lotnisko Smoleńsk-Północny było lotniskiem czynnym a nie lotniskiem zamkniętym w momencie, gdy miał przyjąć rządowy Tu-154 w dniu 10 kwietnia 2010 r.